آزمایش خون پرولاکتین
به گزارش روابط عمومی پایگاه اطلاع رسانی علوم آزمایشگاهی ایران، پرولاکتین هورمونی است که به مقدار کم در بدن بانوان و نیز آقایان وجود دارد. این هورمون توسط غده هیپوفیز تولید و ترشح می شود. تنظیم بودن مقدار آن در روند تخمک گذاری و نیز تولید اسپرم در بانوان و اقایان بسیار موثر بوده درنتیجه تاثیر مستقیم بر روی توان باروری دارد.
مقدار این هورمون در دوران بارداری افزایش می یابد و این افزایش سبب تکثیر سلول های بافت غدد و چربی موجود در پستان های مادر می شود. این تکثیر سلولی به رشد و انشعاب مجاری و سینوس های شیری، تولید و ترشح می شود تا غذای نوزاد پیش از تولد او آماده شده باشد.
هدف از انجام این آزمایش، عبارتست از ارزیابی مواردی همچون:
در زنان
•خروج غیر طبیعی شیر از پستان (گالاکتوره)
•ترشحات غیر طبیعی نوک پستان
•عدم قاعدگی
•ناباروری
•وجود تومور های تولید کننده پرولاکتین
در مردان
•کاهش میل جنسی
•اختلال نعوظ
شرایط آزمایش پرولاکتین
مقدار نرمال هورمون پرولاکتین
علت افزایش پرولاکتین
بیماری ها و اختلالاتی که باعث افزایش هورمون پرولاکتین می شوند، عبارتند از:
•کم کاری تیروئید
•بیماری های مزمن کلیه و کبد
•انجام پرتودرمانی برای از بین بردن تومور های نزدیک هیپوفیز
•تومور ها و بیماری های آسیب زننده به غده هیپوفیز
•مشکلات روانی جدی
•علائم بروز یائسگی
•آمنوره (amenorrhea)
علت کاهش پرولاکتین
•تخریب هیپوفیز در اثر تروما (Trauma)
علائم افزایش پرولاکتین در زنان
•خشکی واژن که منجر به درد در هنگام برقراری رابطه جنسی می شود.
•اختلالات قاعدگی که در ۱۰ تا ۴۰ درصد زنانی که پرولاکتین بالا دارند دیده می شود.
•تولید شیر در سینه ها با وجود اینکه زن باردار یا شیرده نیست.
•اختلال بینایی، سردرد، سرگیجه و استفراغ
&
علائم کاهش پرولاکتین در مردان
•بزرگ شدن سینه ها
•اختلال نعوظ
•کاهش حجم عضلانی
•کاهش مو های بدن
•کاهش عملکرد گوناد ها (غدد جنسی)
مقدار این هورمون در دوران بارداری افزایش می یابد و این افزایش سبب تکثیر سلول های بافت غدد و چربی موجود در پستان های مادر می شود. این تکثیر سلولی به رشد و انشعاب مجاری و سینوس های شیری، تولید و ترشح می شود تا غذای نوزاد پیش از تولد او آماده شده باشد.
هدف از انجام این آزمایش، عبارتست از ارزیابی مواردی همچون:
در زنان
•خروج غیر طبیعی شیر از پستان (گالاکتوره)
•ترشحات غیر طبیعی نوک پستان
•عدم قاعدگی
•ناباروری
•وجود تومور های تولید کننده پرولاکتین
در مردان
•کاهش میل جنسی
•اختلال نعوظ
•وجود تومور های تولید کننده پرولاکتین
در صورتی که قبل از آزمایش بیمار دارو مصرف کند باید در برگه آزمایش نوع دارو مصرفی ذکر شود. قبل از انجام آزمایش بیمار باید از استرس، ورزش، هیجان، استفاده از لباس تنگ در ناحیه سینه، تحریک پستان و استفاده از سوتین خودداری کند. همچنین بهتر است بدانید که آزمایش پرولاکتین ناشتا انجام می شود. پیشنهاد می‌شود نمونه آزمایش ۳ یا ۴ ساعت پس از بیدار شدن از خواب شامگاهی گرفته شود.
مقدار نرمال آزمایش پرولاکتین خون در زنان بالای ۱۹ سال بین ۴ تا ۳۰ نانوگرم بر دسی لیتر، در زنان حامله بین ۲۰ تا ۴۰۰ نانو گرم بر دسی لیتر و در مردان کمتر از ۱۷ نانوگرم بر دسی لیتر است. اگر مقدار هورمون پرولاکتین از ۲۰۰ تا ۳۰۰ نانوگرم بر دسی لیتر بیشتر شود، غیرطبیعی است. در این حالت فرد دچار هایپرپرولاکتینمی است البته این تعریف برای مردان و زنان غیر باردار صادق است زیرا در زنان باردار هورمون پرولاکتین به طور طبیعی بالا است.
بیماری ها و اختلالاتی که باعث افزایش هورمون پرولاکتین می شوند، عبارتند از:
•کم کاری تیروئید
•بیماری های مزمن کلیه و کبد
•انجام پرتودرمانی برای از بین بردن تومور های نزدیک هیپوفیز
•تومور ها و بیماری های آسیب زننده به غده هیپوفیز
•مشکلات روانی جدی
•علائم بروز یائسگی
•آمنوره (amenorrhea)
•سندروم زین خالی (Empty sella syndrome)
•تخریب هیپوفیز در اثر تروما (Trauma)
•سندروم شی هان (Shihan syndrome). در این بیماری زنان هنگام زایمان خون زیادی را از دست می دهند.
•خشکی واژن که منجر به درد در هنگام برقراری رابطه جنسی می شود.
•اختلالات قاعدگی که در ۱۰ تا ۴۰ درصد زنانی که پرولاکتین بالا دارند دیده می شود.
•تولید شیر در سینه ها با وجود اینکه زن باردار یا شیرده نیست.
•اختلال بینایی، سردرد، سرگیجه و استفراغ
&
علائم کاهش پرولاکتین در مردان
•بزرگ شدن سینه ها
•اختلال نعوظ
•کاهش حجم عضلانی
•کاهش مو های بدن
•کاهش عملکرد گوناد ها (غدد جنسی)
در درمان پرولاکتین بالا، علاوه بر دارو درمانی می توان از سایر روش ها نیز استفاده کرد. جراحی تومورهای غده هیپوفیز& در صورتی که دارو درمانی موثر نباشد یا نابینایی در فرد دیده شود، مورد توجه قرار می گیرد. برای کوچک کردن تومورهای غده هیپوفیز از روش پرتو درمانی نیز استفاده می شود.
روش انجام تست
•ElectroChemiLuminescence immunoassay (ECLIA)
•Chemiluminescence immunoassay (CLIA)
•Enzyme immunoassay (EIA)
•Radioimmunoassay (RIA)
•Chemiluminescence immunoassay (CLIA)
•Enzyme immunoassay (EIA)
•Radioimmunoassay (RIA)
