آزمایش های اجباری پیش از ازدواج
به گزارش روابط عمومی پایگاه اطلاع رسانی علوم آزمایشگاهی ایران، آزمایش های قبل از ازدواج در حال حاضر برای تمامی زوجین قبل از ازدواج امری ضروری است.
بررسی پیشینه خانوادگی، عوامل ارثی، سن، رژیم غذایی، ورزش، مدیریت وزن و اعتیاد همگی به داشتن ازدواج پایدارتر کمک می کند.برای زوج هایی که قصد ازدواج دارند، غربالگری قبل از ازدواج به شناسایی مشکلات و خطرات سلامتی بالقوه برای خود و همچنین فرزندانشان کمک می کند. برای کمک به آن ها برای درک ژنتیک و کمک به آن ها در انجام اقدامات احتیاطی یا درمان ضروری است که مشاوره ژنتیک پیش از ازدواج شوند.آزمایش قبل از ازدواج آزمایشی است که ارزیابی سلامتی حیاتی را از زوج هایی که به زودی ازدواج می کنند ارائه می کند و در آن از نظر بیماری های ژنتیکی، عفونی و قابل انتقال آزمایش می شود تا از هر گونه خطر انتقال بیماری به یکدیگر و فرزندانشان جلوگیری شود.
لازم به ذکر است که این آزمایشات با یک تست خون ساده انجام می شود
•ملاحظات عمومی
•شمارش کامل خون (CBC)
•تعیین گروه خونی ABO و RH
•آنالیز کامل ادرار (اعتیاد و…)
•آنالیز اسمیرهای خون محیطی برای بررسی سلول های نرمال و غیرنرمال
•در صورت درخواست شخصی مشاوره دادن به زوجین درمورد بارداری و تست باروری
•بیماری های عفونی
این بیماری ها نه تنها عفونت های مداوم بدون علامت را ایجاد می کنند، بلکه در صورت انتقال از طریق انتقال خون و فرآورده های خونی باعث عوارض و مرگ و میر قابل توجهی نیز می شوند. عدم تشخیص و درمان بیماری های مقاربتی قابل انتقال بین زوجین در مراحل اولیه منجر به عوارض و عواقب جدی از جمله ناباروری، ضایعات جنین، حاملگی خارج رحمی، سرطان و مرگ می شود.
آزمایش بیماری های قابل انتقال بین زوجین (انجام بنا به درخواست زوجین) شامل:
•آزمایش HIV
•هپاتیت B و C
•سفلیس
•سوزاک
•زگیل تناسلی
•سایر بیماری های مقاربتی (مانند سوزاک، کلامیدیا…)
•آزمایش های ژنتیکی
پزشکان معمولا برای غربالگری ژنتیکی بسته به سابقه خانوادگی و اصل و نسب شما، آزمایشاتی برای اختلالات مختلف مانند کم خونی تالاسمی، بررسی کاریوتایپ، بررسی آتروفی عضلانی-نخاعی (SMA) یا غربالگری کامل ژنتیکی و بررسی های مختص ازدواج های فامیلی را برای زوجین تجویز می کنند. این آزمایش ها به ویژه در «ازدواج های فامیلی» یا روابط خونی یا اجدادی مشترک ضروری می باشند، که در آن احتمال به ارث بردن ژن معیوب برای یک بیماری در فرزندان افزایش می یابد. هر چه رابطه نزدیکتر باشد، خطر بیشتر است. آزمایشات ژنتیکی با تجزیه و تحلیل نمونه خون و بدون نیاز با ناشتایی انجام می شود.
•بررسی کم خونی تالاسمی و داسی شکل: تشخیص بیماری های ارثی مانند تالاسمی – یک اختلال خونی که از طریق خانواده هایی منتقل می شود که در آن بدن شکل غیرطبیعی یا مقدار ناکافی هموگلوبین تولید می کند. تخمین زده می شود که درصد بالایی از جمعیت ایران دارای ژن تالاسمی هستند که منجر به تالاسمی ماژور یا تالاسمی مینور می شود.
•آزمایشات ژنتیکی پایه کاریوتایپ: کاریوتایپ خون را برای تجزیه و تحلیل کروموزوم های همه زوج ها قبل از ازدواج توصیه می کنیم، به خصوص زمانی که آن ها با هم فامیل هستند یا اگر یکی از آن ها سابقه خانوادگی برای هر گونه اختلال از نظر ژنتیکی به ارث رسیده باشد. این یک آزمایش ژنتیکی غربالگری نسبتا ارزان است که ما به زوجین توصیه می کنیم، حتی آنهایی که شرایط ژنتیکی خاصی ندارند.
•آزمایشات ژنتیک پیشرفته که مشاور ژنتیک تجویز می کند: مشاوره ژنتیک بخشی از غربالگری قبل از ازدواج است یا باید باشد. مشاور ژنتیک می تواند به تصمیم گیری در مورد نوع آزمایشی که زوج باید در نظر بگیرند کمک کند. جزئیات تاریخچه خانوادگی، سوابق پزشکی و شرایط اعضای خانواده از هر دو طرف باید در اختیار مشاوران قرار گیرد تا مشاوره مناسبی از او داشته باشند. بسته به شرایط آزمایشات کامل مانند توالی یابی کل اگزوم (WES) و بررسی SMA و... توسط متخصص ژنتیک برای شما تجویز می گردد.
آزمایش ژنتیک بوسیله آنالیز یک نمونه کوچک از خون یا بافت انجام می شود.
در اکثر بیماری ها، تفاوتی در اینکه کدام زوج آزمایش را انجام دهد وجود ندارد، و معمولا برای یکی از زوج ها آزمایش انجام می شود (مگر در مواردی که بسته به شرایط فرهنگی آن جمعیت اول برای مرد، یا زن انجام می دهند)، سپس تنها درصورتی که نیاز باشد از زوج دیگر هم آزمایش گرفته می شود و مورد بررسی قرار می گیرد. اما در برخی موارد خاص فقط از خانم یا آقا آزمایش گرفته می شود. مثلا در بیماری سندرم X شکننده (Fragile X Syndrome, FXS) به دلیل اینکه تنها راه انتقال بیماری از مادر به فرزند است، فقط از مادر آزمایش گرفته می شود و نیاز چندانی به گرفتن آزمایش از پدر نیست.
& برخی أوقات به درخواست زوجین، آزمایش های ژنتیکی برای بررسی وضعیت باروری خانم و آقا پیش از ازدواج انجام می شود.
با این که اغلب نوزادان سالم به دنیا می آیند، اما در بسیاری از موارد حتی بدون سابقه بیماری در خانواده، بازهم احتمال دارد نوزاد به یک بیماری یا نقص ژنتیکی مبتلا شود. باید به این نکته توجه داشت که جلوگیری از همه نقص ها غیر ممکن است، با این حال چون علت برخی از نقایص عوامل ارثی است، پس مشاوره و آزمایش ژنتیک می تواند نقش پیشگیرانه داشته باشند. غربالگری های ژنتیکی با توجه به ماهیت بیماری و تکنیک آزمایشی، هم قبل از بارداری و هم حین بارداری انجام می شوند. به علاوه، بسیاری از والدین برای بررسی وضعیت سلامتی فرزندشان و همچنین پی بردن به استعدادهای و توانایی های ذاتی او، با استفاده از نمونه بزاق کودک تست سلامت ژنتیکی (ساواسلامت) انجام می دهند.