بهبود و درمان فیبروز کبدی با مکانیسم های ژنتیکی

به گزارش واحد ژنتیک پایگاه اطلاع رسانی علوم آزمایشگاهی ایران، کبد نه تنها بزرگترین اندام داخلی است، بلکه برای زندگی انسان به عنوان یک مرکز متابولیک حیاتی است. همچنین دارای قدرت خوددرمانی قابل توجهی است. حتی زمانی که بخش های بزرگی از این اندام حین جراحی برداشته می شوند، به سرعت در افراد سالم بازسازی می شوند. با این حال، در موارد آسیب مکرر یا مزمن به بافت کبد، که ناشی از مصرف بیش از حد الکل یا هپاتیت ویروسی است، این ظرفیت بازسازی از بین می رود. عارضه ای رخ می دهد که به عنوان فیبروز شناخته می شود، جایی که سلول های کبدی با بافت فیبری جایگزین می شوند. کبد سخت می شود و به طور فزاینده ای قادر به انجام وظایف خود نمی شود و در بدترین حالت، این منجر به نارسایی کبد می شود. برای درک بهتر فرآیند این عاضه، یک تیم تحقیقاتی به سرپرستی توماس ریبرگر، پروفسور گوارش و کبد در MedUni وین و محقق اصلی در CeMM، فعالیت ژن را در دو مدل موش مختلف که درجات متفاوتی از شدت بیماری کبد را نشان می دهند، بررسی کردند. پسرفت خود به خودی بیماری در همان زمان، شاخص های مهم شدت بیماری، مانند فشار ورید پورتال، نشانگرهای خونی آسیب کبدی، یا میزان فیبروز کبد بر اساس نمونه های بافت کبد، ثبت شد. این مطالعه با عنوان مشخصات رونویسی فیبروز کبدی پیشرونده و پسرونده و فشار خون پورتال در مجله iScience منتشر شد.

فرآیندهای مولکولی پویا می توانند فیبروز کبد را معکوس کنند

با این حال، تعدادی از ژن ها حتی در مرحله رگرسیون تغییرات بیان مداوم را نشان دادند که نشان دهنده اثرات طولانی مدت آسیب کبدی است. با استفاده از روش های پیشرفته بیوانفورماتیک، این الگوهای ژنتیکی با شاخص های بیماری که در بالا توضیح داده شد مرتبط شدند. با انجام این کار، محققان محرک های ژنتیکی این بیماری را شناسایی کردند که پتانسیلی برای توسعه درمان های آینده دارند. از طریق الگوریتم های شبکه ای توسعه یافته، چهار گروه مهم از ژن ها شناسایی شدند که می توانند با پویایی فیبروز، فشار ورید پورتال، داده های بافت شناسی و نشانگرهای خون مرتبط باشند. این ژن های موسوم به هاب همگی می توانند بیشتر به نشانگرهای زیستی مرتبط بالینی تبدیل شوند. این نیز در مطالعه با مجموعه داده های بیماران مبتلا به بیماری های کبدی آزمایش و تأیید شد. با همکاری محققان دانشگاه استراسبورگ و انستیتو دانشگاه فرانسه، برخی از ژن های هاب در بیمارانی که از هپاتیت C درمان شده بودند و در نتیجه بیماری کبدی پسرفته داشتند نیز تایید شد. مطالعه حاضر مکانیسم های ژنتیکی را در ایجاد فیبروز کبدی نشان می دهد و امکانات درمانی جدیدی را برای مداخله در این مکانیسم ها ارائه می دهد. مطالعات بیشتری برای درک کامل پتانسیل ژن های هاب و استفاده از آنها برای استراتژی های درمانی با تمرکز بر پسرفت فیبروز کبدی مورد نیاز است - به ویژه در بیماران مبتلا به سیروز کبدی که به پرهیز از الکل پایبند هستند یا از هپاتیت ویروسی درمان شده اند.