تشخیص تا درمان عفونت مجاری ادراری

به گزارش روابط عمومی پایگاه اطلاع رسانی علوم آزمایشگاهی ایران، عفونت های دستگاه ادراری (UTIs) یکی از شایع ترین عفونت های باکتریایی است، هم در محیط جامعه و هم در محیط بیمارستان. حداقل 50 درصد از جمعیت در طول زندگی خود یک دوره UTI خواهند داشت.

شایع ترین عوامل ایجاد کننده عفونت ادراری اعضای انتروباکتریاسه از جمله اشریشیا کلی، پروتئوس میرابیلیس، کلبسیلا پنومونیه و گونه های انتروباکتر هستند.

عفونت ادراری، در صورت عدم درمان، می تواند منجر به عواقب جدی از جمله پیلونفریت، آسیب کلیوی در جوانان و کولیت ناشی از کلستریدیوئید دیفیسیل شود.

علائم UTI بستگی دارد که چه بخشی از مجاری ادراری آلوده شده است.

UTI & دستگاه تحتانی، مجرای ادرار و مثانه را تحت تاثیر قرار می هد. علائم عفونت دستگاه تحتانی شامل موارد زیر است:

• سوزش ادرار
• تکرر ادرار و کاهش ادرار
• ادرار خونی
• ادرار ابری
• ادرار تیره و کدر شبیه چای
• ادرار با بوی قوی
• درد لگن در زنان
• درد رکتال در مردان

عفونت های دستگاه فوقانی بر کلیه ها تأثیر می گذارد. اگر باکتری ها از کلیه آلوده شده به خون منتقل شوند، می تواند خطرناک باشد. در این صورت باعث بیماری urosepsis می شود که می تواند باعث افزایش فشار خون، شوک و مرگ شود.

اوروسپسیس urosepsis))

یک واکنش التهابی سیستمیک کل ارگانیسم است که از عفونت باکتریایی ناشی از دستگاه ادراری ناشی می شود.

اوروسپسیس منجر به بیماری سپتیک شدید می شود، که با مرگ و میر 50 تا 70 درصد، بالاترین درجه تهدید کننده زندگی است.

زمانی است که یک عفونت ادراری درمان نشده از طریق دستگاه ادراری به کلیه شما (پیلونفریت) گسترش می یابد.

اگر علائم زیر را دارید، ممکن است اوروسپسیس داشته باشید:

& & & & تعداد تنفس (تنفس) برابر با 22 نفس در دقیقه یا بیشتر است.

& & & & فشار خون سیستولیک برابر یا کمتر از 100 میلی متر جیوه (میلی متر جیوه) است.

& & & & تعداد غیر طبیعی گلبول های سفید خون (خیلی زیاد یا خیلی کم)

انواع UTI

بسته به اینکه کدام قسمت از مجاری ادراری شما آلوده باشد، ممکن است نوع UTIمنجر به علائم خاص تری شود.

علائم UTI در کلیه ها (پیلونفریت حاد)

• درد پشت و پهلو
• تب شدید
• لرزیدن
• حالت تهوع
• استفراغ

علائم عفونت در مثانه (سیستیت)

• فشار لگن
• ناراحتی پایین شکم
• تکرر ادرار دردناک
• خون در ادرار

علائم عفونت اوره (اورتریت)

• سوزش ادرار
• ترشح ادرار

علت عفونت UTI

& UTI معمولاً هنگام ورود باکتری ها از مجرای ادراری ایجاد می شود و باکتری ها در مثانه شروع به رشد وتکثیر می کند. اگرچه سیستم ادراری از ورود باکتری های تا حد ممکن جلوگیری می کند، اما گاهی دفاع سیستم ادراری کافی و پاسخگو نیست، باکتری ها با ورود به دستگاه ادراری باعث عفونت در مجاری ادراری می شوند.
شایع ترین UTI & ها عمدتاً در زنان رخ می دهد و مثانه و مجرای ادرار را تحت تأثیر قرار می دهد.

& عفونت مثانه (سیستیت)

& عفونت مثانه، معمولاً باکتری & (E. coli) باعث عفونت مثانه شده که معمولاً در دستگاه گوارشی هم یافت می شود. با این حال، بعضی اوقات باکتری های دیگری غیر از باکتری(E. coli) & هم می توانند باعث عفونت مثانه شوند.

مقاربت جنسی

مقاربت جنسی می تواند باعث عفونت دستگاه ادراری شود. زنان به دلیل آناتومی دستگاه تولیدمثلی در معرض ابتلا به عونت مثانه هستند. چون در زنان فاصله مجرای ادرار تا مقعد و مجرای ادرار تا مثانه کوتاه می باشد و مسیر عبور باکتری ها کمتر است.

عفونت مجرای ادراری

& عفونت مجرای ادراری، می تواند هنگامی رخ دهد که باکتری های دستگاه گوارشی از مقعد به مجرای ادرار منتقل شوند. چون مجرای ادرار نزدیک به مهبل قرار دارد، عفونت های مقاربتی مانند تبخال، سوزاک، کلامیدیا و مایکوپلاسما می توانند باعث ایجاد عفونت مجاری ادراری شوند.

عوامل خطر عفونت ادراری

عفونت ادراری در زنان شایع است و بسیاری از آنها در طول زندگی خود بیش از یک مورد عفونت را تجربه می کنند. عوامل خطر در زنان برای ابتلا به UTI شامل موارد زیر است:

& آناتومی زنانه

& مجرای ادرار کوتاهتر درزنان باعث می شود مسیر باکتری ها از مجرای ادراری تا مثانه کوتاه تر و احتمال عفونت در زنان بیشتر باشد.

& فعالیت جنسی

زنانی که از نظر جنسی فعال هستند، خطر ابتلا به عفونت دستگاه ادراری بیشتر خواهد بود.

& روش های پیشگیری از بارداری

زنانی که از دیافراگم ها و عوامل اسپرم کش برای کنترل تولد استفاده می کنند، در معرض خطر ابتلا بیشتری هستند.

یائسگی

& پس از یائسگی، کاهش گردش خون استروژن باعث تغییراتی در مجاری ادراری می شود که زنان را در مقابل عفونت آسیب پذیرتر می کند. برای همین در زنان یائسه احتمال ابتلا به بیماری بیشتر خواهد بود.

& ناهنجاری های دستگاه ادراری

در نوزادان متولد شده با ناهنجاری های دستگاه ادراری خطر ابتلا به عفونت ادراری بیشتر است. مثلا در نوزادانی که نقص دستگاه ادراری از ادرار کردن نوزاد جلوگیری کند یا باعث برگشت مجدد ادرار به مجرای ادرار شود خطر عفونت بیشتر خواهد بود.

& انسداد در مجاری ادراری

سنگ های کلیه یا پروستات بزرگ شده می توانند ادرار در مثانه باقی بماند و خطر ابتلا به عفونت ادراری را افزایش دهند.

& سیستم ایمنی سرکوب شده

& دیابت و سایر بیماری هایی که سیستم دفاعی بدن را ضعیف می کنند می تواند خطر ابتلا به عفونت ادراری را افزایش دهند.

& استفاده از کاتتر

& درافرادی که در ادرار کردن مشکل دارند و از یک لوله (سوند) برای ادرار استفاده می کنند، خطر ابتلا به UTI افزایش می یابد.

مشکلات ادارای

جراحی ادرار یا معاینه دستگاه ادراری با استفاده از وسایل پزشکی، می تواند خطر ابتلا به عفونت ادراری را افزایش دهد.

&

تشخیص عفونت ادراری

آزمایشات و روش های مورد استفاده برای تشخیص عفونت ادراری شامل موارد زیر است:

& تجزیه و تحلیل نمونه ادرار

پزشکتان ممکن است از برای بررسی و تشخیص علت عفونت، نمونه آزمایشگاهی از ادرار شما بخواهد تا میزان سلول های سفید خون، گلبول های قرمز یا احتمال وجود باکتری ها را بررسی کند.

برای تهیه نمونه آزمایشگاهی، توصیه می شود که ابتدا ناحیه تناسلی خود را با یک پد ضد عفونی کننده، تمیز کرده و از میان ادرار نمونه تهیه کنید.

& آزمایش کشت ادراری

& تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی ادرار گاهی با کشت ادرار دنبال می شود. کشت ادرار، به پزشکتان می گوید که چه باکتری هایی باعث ایجاد عفونت شما شده و کدام داروها برای درمان آن موثرتر هستند.

تهیه تصاویر دستگاه ادراری

سونوگرافی، که در آن از وسیله ای به نام مبدل روی شکم شما استفاده می شود. مبدل از امواج فراصوت برای ایجاد تصویری از اندام های دستگاه ادراری بر روی مانیتور، استفاده می کند.

& یک پیروگرام داخل وریدی & (IVP)، که شامل تزریق یک رنگ به بدن شماست که از طریق مجاری ادراری و اشعه ایکس از شکم شما عکس می گیرد. این رنگ دستگاه ادراری شما را بر روی تصویر اشعه ایکس برجسته می کند.

& اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) برای تهیه جزئیات دقیق تر از دستگاه ادراری انجام می شود.

سیستوسکوپی

در عفونت های مکرر ادراری پزشکتان با استفاده از یک لوله طولانی و باریک با یک لنز(سیستوسکوپ)، یک سیستوسکوپی را انجام دهد. سیستوسکوپ در مجرای ادرار شما وارد شده و به مثانه منتقل می شود.
با استفاده از سیستوسکوپی داخل مجرای ادرار و مثانه بررسی می شود.

درمان عفونت ادراری

آنتی بیوتیک ها معمولاً اولین خط درمانی برای عفونت ادراری هستند. نوع دارو به مدت زمان ابتلای شما به عفونت، وضعیت سلامتی شما و نوع باکتری موجود در ادرار بستگی دارد.

درمان عفونت ساده

گروه داروهای آنتی بیوتیکی معروف به فلوئوروکینولون ها معمولاً برای UTI های ساده توصیه نمی شود، زیرا خطرات داروهای فلوئوروکینولون ها معمولاً از مزایای درمان عفونت های بدون عارضه بیشتر است.

در بعضی موارد، مانند عفونت ادراری مزمن یا عفونت کلیوی پزشکتان احتمال دارد فلوروکینولون ها را تجویز کند.

عفونت های مکرر

اگر UTI مکرر دارید، پزشکتان می تواند توصیه های درمانی خاصی را ارائه دهد، مانند:

• آنتی بیوتیک های با دوز کم، ابتدا به مدت شش ماه اما گاهی طولانی تر
• اگر عفونت شما مربوط به فعالیت جنسی باشد، استفاده از یک دوز آنتی بیوتیک تنها پس از مقاربت جنسی
• استروژن درمانی واژینال، در صورت یائسگی

عفونت شدید

در صورت عفونت ادراری شدید، ممکن است شما نیاز به درمان به تزریق آنتی بیوتیک در بیمارستان داشته باشید.