تشخیص پاندمی کبد چرب

به گزارش روابط عمومی پایگاه اطلاع رسانی علوم آزمایشگاهی ایران، بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) اصطلاحی است برای طیف وسیعی از شرایط ناشی از تجمع چربی در کبد. معمولا در افرادی که دارای اضافه وزن یا چاق هستند دیده می شود کبد چرب در مراحل اولیه معمولاً هیچ آسیبی ایجاد نمی کند، اما در صورت بدتر شدن می تواند منجر به آسیب جدی کبد از جمله سیروز شود.

رایکا جمالی فوق تخصص گوارش و کبد و مدیر مطالعات کوهورت کشوری در نشست خبری اولین همایش حضوری جامع گوارش و کبد گفت: در حال حاضر شایع ترین بیماری کبد در ایران و جهان، کبد چرب غیرالکلی است که ناشی از سندرم متابولیک و بروز مقاومت به انسولین است و به دلیل چاقی و سندرم متابولیک در جهان رو به افزایش است و در واقع یک پاندمی محسوب می شود. تشخیص زود هنگام این بیماری به آموزش و اطلاع رسانی نیاز دارد تا نگذاریم بیماری به مرحله غیرقابل برگشت سیروز برسد. کبد چرب غیر الکلی عوارض زیادی مانند مرگ قلبی و عروقی، سکته قلبی و ناتوانی دارد. در ایران، حدود یک سوم مردم درجاتی از کبد چرب غیرالکلی دارند. بیشترین علت این بیماری، چاقی و افزایش وزن است که افراد را مستعد سندرم متابولیک و کبد چرب می کند. مردم با تغییر سبک زندگی و تغذیه می توانند از ابتلا به این بیماری پیشگیری کنند.

علل کبد چرب

بروز بیماری کبد چرب ممکن است ناشی از دلایل مختلفی باشد که مهم ترین آنها شامل موارد زیر می شود:
شیوه زندگی

اضافه وزن

چربی خون بالا

قند خون بالا

مصرف الکل

تشخیص بیماری کبد چرب

علائم کبد چرب شناخته شده نیست و آسیب قبل از تشخیص نارسایی رخ می دهد پس در صورتی که بابت کبد چرب نگرانی دارید، تشخیص آن با انجام برخی تست ها ممکن است. مثلا کبد چرب با افزایش آنزیم های کبدی در ارتباط است که در خون قابل تشخیص می باشد همچنین اثرات آن با استفاده از اولتراسوند و سی تی اسکن، قابل مشاهده است. جهت تشخیص کبد چرب از طریق آزمایش از بیمار نمونه خون دریافت می شود و ممکن است میزان آنزیم های کبدی مانند SGOT و& SGPT یا همان ALT و AST افزایش پیدا کرده باشد. اما در صورت وجود علائم خطر زا مانند چربی زیاد در ناحیه شکم، یا مصرف بالای شکر و کربوهیدرات و یا مصرف بالای نوشیدنی شیرین، احتمال ابتلا به کبد چرب وجود دارد. برای تشخیص کبد چرب، پزشک سابقه پزشکی شما را می گیرد، یک معاینه فیزیکی انجام می دهد و یک یا چند آزمایش را تجویز می کند.

آزمایشات خون

در بسیاری از موارد، بیماری کبد چرب پس از نشان دادن افزایش آنزیم های کبدی درآزمایش تشخیص داده می شود. افزایش آنزیم های کبدی نشانه التهاب کبد است. بیماری کبد چرب یکی از علل بالقوه التهاب کبد است، اما این تنها علت نیست. اگر نتایج آزمایش شما برای افزایش آنزیم های کبدی مثبت باشد، احتمالاً پزشک آزمایش های بیشتری را برای شناسایی علت التهاب تجویز می کند.

تصویربرداری

پزشک شما ممکن است از یک یا چند مورد از تست های تصویربرداری زیر برای بررسی چربی اضافی یا سایر مشکلات کبدی استفاده کند:

معاینه سونوگرافی

سی تی اسکن

اسکن ام آر آی

بیوپسی کبد

بیوپسی کبد بهترین راه برای تعیین شدت بیماری کبد در نظر گرفته می شود. در طول بیوپسی کبد، پزشک یک سوزن را وارد کبد می کند و یک تکه از بافت را برای معاینه بر می دارد. برای کاهش درد به شما یک بی حس کننده موضعی می دهند. این آزمایش می تواند به تشخیص اینکه آیا شما بیماری کبد چرب و اسکار کبدی دارید یا خیر کمک می کند.

کبد چرب چگونه درمان می شود؟

در حال حاضر هیچ دارویی برای درمان بیماری کبد چرب تایید نشده است. تحقیقات بیشتری برای توسعه و آزمایش داروهایی برای درمان این بیماری مورد نیاز است.

در بسیاری از موارد، تغییر سبک زندگی می تواند به بهبود این بیماری کمک کند. در پیشگیری از ابتلا به بیماری کبد چرب بهتر است موارد زیر ر ا رعایت کنید

از مصرف الکل بپرهیزید.

& در صورت داشتن اضافه وزن، وزن خود ر ا کاهش دهید.

& یک رژیم غذایی سالم را دنبال کنید.

از مصرف داروها و مکمل هایی که ممکن است برای کبد شما مشکل ایجاد کند بپرهیزید..

می دانیم که دلیل کبد چرب، رژیم غذایی نامناسب است که حداقل با استفاده از رژیم صحیح قابل جبران می باشد.
& رژیم غذایی مناسب
& ورزش کردن
& مکمل های مفید برای کاهش کبد چرب
& قطع نوشیدنی های گازدار و شیرین و شربت ذرت چون که اینها از موارد ابتلا سریع به کبد چرب هستند.
& از مواد جایگزین می توان به چای سبز، خار مریم که برای کبد چرب مفید است، اشاره کرد.
& همچنین می توانید از رژیم های غذایی کم کربوهیدرات و یا فاقد کربوهیدرات نشاسته دار استفاده کرد. کربو هیدرات ها در اصل مواد غیر ضروری هستند که در صورت رعایت نکردن مصرف آن، بدن آنها را ذخیره می کند.

عوامل خطر کبد چرب

بیماری کبد چرب ممکن است ناشی از عوامل متعددی باشد در دامه مهم ترین آنها را برای شما مرور می کنیم:

عامل خطر اصلی برای بیماری کبد چرب نوشیدن مقادیر زیاد الکل است.

سن بالا

ژنتیک

چاقی

سیگار کشیدن

سابقه برخی عفونت ها مانند هپاتیت C

عوامل خطر اصلی برای بیماری کبد چرب عبارتند از:

اضافه وزن یا چاقی

مقاومت به انسولین

دیابت نوع 2

کلسترول بالا

تری گلیسیرید بالا

سندرم متابولیک

داشتن سابقه خانوادگی بیماری کبدی

مصرف برخی داروها مانند متوترکسات ، تاموکسیفن و آمیودارون

بارداری

سندرم تخمدان پلی کیستیک

آپنه انسدادی خواب

قرار گرفتن در معرض سموم خاص

کاهش وزن سریع

شرایط ژنتیکی نادر، مانند بیماری ویلسون یا هیپوبتالیپوپروتئینمی به یاد داشته باشید که داشتن عوامل خطر به این معنی است که در مقایسه با افرادی که فاکتورهای خطر ندارند، احتمال ابتلا به کبد چرب در شما بیشتر است.