توانایی عامل بیماری جذام در کبد

به گزارش روابط عمومی پایگاه اطلاع رسانی علوم آزمایشگاهی ایران، پژوهشگران دانشگاه ادینبرو اسکاتلند در مطالعات خود& نشان دادند بیماری های باستانی توانایی شگفت انگیزی در بازسازی کبد دارند.
جذام که به عنوان بیماری هانسن (HD) نیز شناخته می شود، یکی از قدیمی ترین و پایدار ترین بیماری های جهان است که توسط "مایکوباکتریوم لپره"(Mycobacterium leprae) ایجاد می شود.
در یک مطالعه جدید محققان دانشگاه ادینبرو توانایی باکتری های عامل جذام را که قبلا کشف نشده بود، نشان دادند. دانشمندان نشان دادند باکتری هایی که باعث این بیماری می شوند ممکن است توانایی شگفت انگیزی برای رشد و بازسازی یک اندام حیاتی داشته باشند. انگل های مرتبط با جذام می توانند سلول ها را برای افزایش اندازه کبد در حیوانات بالغ بدون ایجاد آسیب، زخم یا تومور، برنامه ریزی مجدد کنند.
محققان در مطالعات قبلی از یک روش نفوذی برای رشد مجدد کبد موش با تولید سلول های بنیادی و نیایاخته یا سلول پروژنیتور استفاده کردند. با این حال، این روش اغلب به ایجاد اسکار و رشد تومور منجر شد.
نیایاخته یا سلول پروژنیتور (Progenitor cell) یاخته ای است که مانند بن یاخته ها به اشتقاق به یاخته های ویژه تمایل دارد اما برخلاف یاخته بنیادین، تنها به یک گونه هدف مشتق می گردد.
برای غلبه بر این عوارض جانبی مضر، محققان دانشگاه ادینبرو بر اساس کشف قبلی خود در مورد توانایی برنامه ریزی مجدد سلولی جزئی باکتری عامل جذام، تمرکز خود را مجددا بر روی مایکوباکتریوم لپره گذاشتند.
دانشمندان در این مطالعه، ۵۷ آرمادیلو (armadillos) که یک میزبان طبیعی از باکتری جذام است را با این انگل آلوده کردند و کبد آن ها را با کبد آرمادیلو های غیر آلوده و آنهایی که به عفونت آن ها مقاوم بودند مقایسه کردند.
محققان کشف کردند که حیوانات آلوده، کبد های بزرگی داشتند که سالم و آسیب ندیده بودند و دارای همان اندام های مهم آرمادیلوهای غیر عفونی و مقاوم از جمله عروق خونی، مجاری صفراوی و واحد های عملکردی معروف به "لوبول"(lobules) بودند.
محققان همچنین چندین شاخص را کشف کردند که نشان می دهد انواع اصلی سلول های کبدی (سلول های کبدی در آرمادیل های آلوده) به حالت جوان سازی رسیده اند.
کبد آرمادیلوهای بیمار همچنین دارای الگوهای بیان ژنی بود که با الگوهای بیان ژنی حیوانات جوان و کبد انسان جنینی قابل مقایسه بود. ژن های مرتبط با پیری مهار شدند، در حالی که ژن های مرتبط با متابولیسم، رشد و تکثیر سلولی فعال شدند.
به گفته دانشمندان، دلیل این امر این است که باکتری ها سلول های کبد را دوباره برنامه ریزی کردند و آن ها را به مرحله نیایاخته خود فرستادند تا به سلول های کبدی جدید تبدیل شوند و بافت های کبدی جدید تولید کنند. دانشمندان مشتاقانه منتظر توسعه مداخلاتی برای کبده ای پیر و آسیب دیده در انسان هستند.
پروفسور "آنورا رامبوکانا"(Anura Rambukkana) نویسنده اصلی این مطالعه از مرکز پزشکی احیا کننده دانشگاه ادینبرو گفت: اگر بتوانیم نحوه رشد باکتری ها به کبد را به عنوان یک اندام عملکردی بدون ایجاد اثرات نامطلوب در حیوانات زنده شناسایی کنیم، ممکن است بتوانیم این دانش را به مداخلات درمانی ایمن تری برای جوان سازی کبد های پیر و بازسازی بافت های آسیب دیده تبدیل کنیم.

دلایل ابتلا به بیماری جذام
علت بیماری جذام، نوعی باکتری با رشد کُند به نام مایکوباکتریوم لپره& (Mycobacterium Leprae) است. به جذام بیماری هانس نیز گفته می شود که نامگذاری آن از روی دانشمندی به نام گرهارد هانسن انجام گرفته است. هانس در سال ۱۸۷۳ این بیماری را کشف کرد. راه انتقال دقیق بیماری جذام مشخص نیست. اما زمانی که افراد مبتلا به جذام سرفه یا عطسه می کنند، ممکن است که قطرات تنفسی که حاوی باکتری عامل بیماری هستند را به سایرین انتقال دهند. همچنین ارتباط نزدیک با فرد آلوده به جذام نیز برای انتقال بیماری جذام ضروری است. جذام از طریق تماس های معمولی با افراد آلوده همچون دست دادن، در آغوش گرفتن یا نشستن کنار فرد در اتوبوس یا میز غذا سرایت پیدا نمی کند.

انواع بیماری جذام
نوع بیماری جذام با توجه به تعداد و نوع زخم های پوستی مشخص می شود. علائم و معالجه بیماری نیز به نوع آن بستگی دارد. انواع جذام عبارتند از:
•توبرکولوئید& (Tuberculoid): نوع خفیف و کمتر حادی از بیماری جذام است. افراد مبتلا به این نوع فقط یک یا چند ضایعه ی پوستی و رنگ پریدگی دارند نوع پسی باسیلاری& (Paucibacillary Leprosy) ناحیه ی آسیب دیده پوست ممکن است به دلیل آسیب عصبی بی حس باشد. جذام توبرکولوئید نسبت به سایر انواع آن کمتر واگیردار است.
•لپروماتوز (Lepromatous): نوع حادتر بیماری جذام است. این نوع جذام دارای جوش ها و ضایعات پوستی گسترده تر نوع مالتی باسیلاری (Multibacillary Leprosy)، بی حسی و ضعف عضلانی است. در جذام لپروماتوز ممکن است بینی، کلیه و اندام تناسلی در مردان نیز درگیر شود. این نوع جذام از نوع توبرکلویید& واگیردار است.
•جذام مرزی (Borderline): افرادی که به این نوع جذام مبتلا هستند، علائمی از هر دو نوع توبرکولویید و لپروماتوز را دارند.