درمان سرطان با استفاده از سیستم تخلیه زباله های سلولی
به گزارش روابط عمومی پایگاه اطلاع رسانی علوم آزمایشگاهی ایران، سرطان از جمله بیماری های شایع است که تا کنون افراد زیادی را سرتاسر جهان درگیر خود نموده است. سرطان از آن دسته بیماری هایی است که از یک نقطه در بدن آغاز شده و در صورت تشخیص دیرهنگام، می تواند تمامی بدن فرد را درگیر نماید. اگر چه نام این بیماری، همواره وحشت و ترس زیادی را برای بیمار و خانواده وی به همراه دارد، اما خوشبختانه پیشرفت هایی که در راستای درمان سرطان در سال های اخیر رخ داده است، نقطه امیدی است برای غلبه بر آن. آنچه مهم است، داشتن شناخت و آگاهی کافی از این بیماری است.
سرطان نوعی بیماری است که در آن، برخی از سلول های بدن بدون توقف شروع به تقسیم شدن می کنند و به بافت های اطراف گسترش می یابند. سرطان می تواند از هر جای بدن انسان شروع شود که از تریلیون ها سلول ساخته شده است. در حالت نرمال، سلول های بدن رشد می کنند و تقسیم می شوند تا سلول های جدیدی را تشکیل دهند که بدن به آنها نیازمند است. هنگامی که سلول ها پیر می شوند یا آسیب می بینند، آنها می میرند و سلول های جدید جای آنها را می گیرند. هنگامی که سرطان بروز می کند، این روند در هم می شکند و سلول های پیر و آسیب دیده، در حالی که باید بمیرند، زنده می مانند. این سلول های اضافی می توانند بدون توقف تقسیم شوند و ممکن است منجر به تشکیل تومورها شوند.
بسیاری از سرطان ها تومورهای جامد را تشکیل می دهند که توده ای از بافت هستند. سرطان خون، مانند لوسمی ها، تومورهای جامد ایجاد نمی کنند. تومورهای سرطانی بدخیم هستند، به این معنی که می توانند به بافت های مجاور گسترش یافته یا حمله کنند. علاوه بر این، برخی از سلول های سرطانی می توانند از طریق خون یا سیستم لنفاوی به نقاط دوردست بدن سفر کرده و تومورهای جدیدی را به دور از تومور اصلی تشکیل دهند.
برخلاف تومورهای بدخیم، تومورهای خوش خیم به بافت های مجاور گسترش نمی یابند. با این حال، تومورهای خوش خیم در برخی موارد ممکن است بسیار بزرگ باشند و اگر برداشته شوند، معمولاً دوباره رشد نخواهند کرد. در حالی که تومورهای بدخیم ممکن است دوباره رشد کنند.
تفاوت سلول های سرطانی و سلول های سالم
سلول های سرطانی از جهاتی با سلول های سالم تفاوت دارند که به آنها اجازه می دهند از کنترل خارج شده و تهاجمی شوند. مهم ترین تفاوت سلول های سرطانی و سلول های سالم این است که سلول های سرطانی نسبت به سلول های سالم، کمتر تخصصی هستند. یعنی، در حالی که سلول های سالم به صورت نوع مشخصی از سلول ها با عملکرد و قابلیت خاص رشد می کنند، سلول های سرطانی اینچنین نیستند. این یکی از دلایلی است که سبب می شود سلول های سرطانی، برخلاف سلول های سالم، به تقسیم شدن بدون توقف ادامه دهند.
علاوه بر این، سلول های سرطانی سیگنال های مربوط به توقف تقسیم سلول ها یا مرگ برنامه ریزی شده سلول ها (آپوپتوز) را نادیده می گیرند. در حالی که بدن برای رهایی از شر سلول هایی که به آنها نیازی ندارد، نیاز به توجه به این سیگنال ها دارد.
سلول های سرطانی ممکن است بتوانند سلول های سالم، مولکول ها و رگ های خونی که یک تومور را احاطه کرده اند و به آن تغذیه می رسانند (ریزمحیط) را تحت تأثیر قرار دهند. اغلب سلول های سرطانی قادر به نادیده گرفتن سیستم ایمنی، شبکه ای از ارگان ها، بافت ها و سلول های مشخص که از بدن در برابر عفونت ها و سایر شرایط محافظت می کنند، هستند. اگر چه سیستم ایمنی به طور طبیعی سلول های غیرطبیعی یا آسیب دیده را از بدن حذف می نماید، برخی سلول های سرطانی خود را از سیستم ایمنی مخفی نگه می دارند. تومورها می توانند از سیستم ایمنی بدن برای زنده ماندن و رشد خود استفاده نمایند.
چگونه سرطان پدید می آید؟
سرطان یکی بیماری ژنتیکی است، یعنی ناشی از تغییر ژن هایی است که عملکرد سلول ها، به خصوص نحوه رشد و تقسیم آنها را کنترل می نمایند. تغییرات ژنتیکی که باعث سرطان می شوند، ممکن است از والدین به ما به ارث رسیده باشند. همچنین ممکن است در طول زندگی فرد، نتیجه خطاهایی باشد که منجر به تقسیم سلولی شده یا به علت آسیب دیدن DNA در اثر مواجهه با برخی عوامل محیطی باشد. عوامل محیطی که ممکن است منجر به سرطان شوند، شامل مواردی مانند مواد شیمیایی موجود در تنباکو و یا اشعه های ماوراء بنفش خورشید می شود.
سرطان هر فرد ترکیب خاصی از تغییرات ژنتیکی است. با رشد سرطان، تغییرات دیگری نیز رخ خواهند داد. حتی در یک تومور مشابه، سلول های مختلف ممکن است تغییرات ژنتیکی متفاوتی داشته باشند. به طور کلی، سلول های سرطانی در مقایسه با سلول های طبیعی، تغییرات ژنتیکی بیشتری مانند جهش در DNA دارند. برخی از این تغییرات ممکن است نتیجه سرطان باشند، نه علت سرطان.
چه زمانی سرطان در بدن پخش می شود؟
& در صورتی که سرطان از نقطه ای که شروع شده به نقاط دیگر بدن پخش شود، سرطان متاستاتیک نامیده می شود. فرآیندی که منجر به پخش سلول های سرطانی به دیگر بخش های بدن می شود، متاستاز نامیده می شود. سلول های سرطانی متاستاتیک در زیر میکروسکوپ، همانند سلول های اصلی سرطان هستند و هر دو دارای برخی خصوصیات مولکولی مانند تغییرات خاص کروموزوم هستند.
درمان ممکن است به طولانی تر شدن زندگی برخی از مبتلایان به سرطان متاستاتیک کمک کند. اگر چه، به طور کلی، هدف اصلی از درمان سرطان متاستاتیک کنترل رشد سرطان یا تسکین علائم ناشی از آن است. تومورهای متاستاتیک می توانند صدمات شدیدی به نحوه عملکرد بدن وارد کنند و بیشتر افرادی که بر اثر سرطان می میرند، سرطان متاستاتیک علت مرگ آنهاست.
درمان جدید سرطان با استفاده از سیستم تخلیه زباله های سلولی
دانشمندان در حال تکمیل درمان جدیدی برای سرطان هستند که در آن از سیستم تخلیه زباله سلولی خود بدن استفاده می شود. در حال حاضر برخی از داروها با این روش نتایج امیدوارکننده ای را نوید می دهند و انتظار می رود در آینده نزدیک به داروهای بیشتری در این زمینه دست پیدا کنیم.
پانزده محقق در یک مرکز تحقیقاتی که به لطف کمک ۹ میلیون پوندی خیرین موسسه تحقیقاتی سرطان لندن راه اندازی شده، قرار است بر روی این موضوع فعالیت کنند.
پروفسور یان کالینز که قرار است ریاست این مرکزرا بعهده بگیرد می گوید: «بسیاری از داروهای جدید سرطان با مسدودسازی عملکرد پروتئین های مضرعمل می کنند ولی این تکنیک کاملا متفاوت است و آنها را به طور کامل حذف می کند.
او در ادامه می گوید: سلول های ما تکنیک بسیار موثری را برای از بین بردن پروتئین های مضر ایجاد کرده اند. این تکنیک بخشی از سازوکار روزانه زندگی است، با این وجود، فرآیندهای تخریب پروتئین سلول های ما فقط تعداد خاصی از پروتئین ها را تشخیص می دهند. علم حالا راهی برای افزایش تعداد این پروتئین ها پیدا کرده تا موارد جدیدی را که قبلا تشخیص داده نمی شدند ولی می دانیم مضرهستند و در تشکیل تومورها موثرند، شناسایی کند.
یکی ازنمونه های اولیه عملکرد این روش که توسط داروی& لنالیدومید بکار گرفته شده برای درمان سرطان خون «میلوما» استفاده می شود و ظاهرا توانسته کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشد.
آقای کالینز مدعی است که داروهایی مثل لنالیدومید می توانند مولکول هایی که در توسعه سرطان نقش ایفا می کنند را از بدن حذف کنند. یک داروی مشابه هم برای سرطان سینه ساخته شده که درتخریب و تجزیه گیرنده های استروژن موثر است. این دارو پروتئینی که محرک مهم سرطان سینه است را از کار می اندازد. در واقع پروتئینی که در ایجاد این بیماری نقش حیاتی دارد را غیرفعال می سازد.
دکتر کالینز افزود: در حال حاضر، تلاش زیادی بر روی استفاده از روش تجزیه پروتئین برای تولید داروهای جدید سرطان متمرکز شده است.
با این حال، ما امیدواریم که در آینده از این تکنیک برای توسعه و ساخت دارو برای مقابله با انواع دیگر بیماری ها هم استفاده کنیم. این روش دارای پتانسیل و توانایی های زیادی است.