روز جهانی ایدز
به گزارش روابط عمومی پایگاه اطلاع رسانی علوم آزمایشگاهی ایران، روز جهانی ایدز، اول دسامبر (برابر ۱۰ آذر)، از سال ۱۹۸۸ نه تنها به خاطر افزایش بودجه ها بلکه برای افزایش آگاهی، آموزش و مبارزه با تبعیض ها تعیین شد، همچنین اهمیت روز جهانی ایدز در این است که به عموم مردم یاد آور می شویم که HIV از بین نرفته است و هنوز کارهای زیادی است که باید انجام شود.
حدود نیمی از افراد آلوده به HIV زیر ۲۵ سال هستند و قبل از سن ۳۵ سالگی به دلیل ایدز از بین خواهند رفت. ۹۵% تمام آلوده شدگان به HIV/ AIDS در کشورهای در حال توسعه هستند.
با هدف آشنایی با ایدز، پیشگیری از ابتلا و شیوع بیشتر این ویروس، اقدامات متفاوتی وجود دارد که باید در سطح بین المللی انجام شود. به طور مثال پایان دادن تبعیض در افراد آلوده به HIV و ایدز یکی از این موارد است. همچنین آموزش مردم در زمینه های رابطه جنسی ایمن تر (safer sex) و تزریقات، از طریق رسانه ها یا کانال های دیگر از موارد موثر محسوب می شود.
HIV/AIDS چیست؟
HIV ویروس نقص ایمنی بدن انسان است. این ویروس با از بین بردن سلول های مهم بدن به نام لنفوسیت های T(تحت عنوان CD4 مثبت) که با بیماری و عفونت مبارزه می کنند، سیستم ایمنی بدن را ضعیف می کند. هنگامی که تعداد& لنفوسیت های& Tدر فرد آلوده به& HIV تا حد معینی سقوط کند، شخص مستعد ابتلا به مجموعه ای از بیماری ها می شود که در حالت معمول، بدن می تواند آن ها را مهار کند. ایدز عبارت است از مجموعه ای از نشانه ها که به علت عفونت مزمن& HIVایجاد می شود. در این مرحله& پس از یک دوره طولانی که حتی می تواند بیش از ده سال طول بکشد، ویروس زیاد شده و با کاهش تعداد لنفوسیت های T CD4+، سطح ایمنی فرد پایین آمده و مستعد ابتلا به عفونت های فرصت طلب می شود.
عفونت HIV بدون درمان، می تواند منجر به ایدز (نشانگان اکتسابی کمبود ایمنی) شود. افرادی که مبتلا به ایدز هستند، سیستم ایمنی بسیار آسیب دیده دارند که باعث عفونت های شدید می شود که به طورمعمول افراد سالم را آلوده نمی کند درنهایت ممکن است عفونت منجر به مرگ شود.
انتقال بیماری& & &
این ویروس می تواند از طریق تماس جنسی (مرد با زن، مرد با مرد و زن با زن)، از طریق خون و فرآورده های خونی آلوده (مثلاً از طریق به کارگیری وسایل مشترک تزریق ماند سوزن یا سرنگ) و از طریق مادران آلوده به شیرخواران در طول بارداری، حول & وحوش زایمان و یا از طریق تغذیه با شیر مادر منتقل شود.
&
تشخیص بیماری
& HIV را می توان از طریق آزمایش های تشخیصی مختلفی شناسایی کرد. آزمایشات تشخیصی جدیدتر قادرند در مدت زمان کمتری نتایج را ارائه دهند و این موضوع به تشخیص زود هنگام و درمان به موقع بیماری نسبت به گذشته کمک کرده است. معمولاً ۲۸ روز پس از ابتلا، سطح آنتی بادی های ضد HIV خون به حدی می رسد که در آزمایش خون قابل تشخیص خواهند بود.
تست آنتی بادی سریع
زمانی که بدن تحت حمله ویروس قرار می گیرد، شروع به ساختن پادتن و آنتی بادی می کند. در این آزمایش خونی آنتی بادی های HIV اندازه گیری می شوند. به این تست سریع گفته می شود زیرا نتیجه کمتر از ۳۰ دقیقه پس از آزمایش آماده می شود. بهترین زمان برای انجام این تست ۲۳ تا ۹۰ روز پس از قرار گرفتن در معرض HIV است. برای این تست از آزمایش خون و ترشحات دهانی استفاده خواهد شد.
تست سریع آنتی بادی/آنتی ژن
این نوع آزمایش خونی که فقط در آزمایشگاه انجام می شود به عنوان تست نسل چهارم شناخته می شود. این نوع آزمایش هم آنتی بادی ها و هم سطح آنتی ژن p24 را اندازه گیری می کند. بهترین زمان برای انجام این آزمایش ۱۸ روز پس از قرار گرفتن در معرض احتمالی ویروس است.
آزمایش اسید نوکلئیک (NATs)
آزمایش اسید نوکلئیک (NAT) میزان ویروس را در نمونه خون اندازه گیری می کند. این آزمایش نسبت به سایر روش های آزمایش& HIV گران تر است و معمولاً زمانی تجویز می شود که یک فرد به طور بالقوه در معرض HIV قرار گرفته باشد. بهترین زمان برای انجام این آزمایش ۱۰ روز پس از مواجهه احتمالی با HIV است.
تست خانگی
اکثر کیت های تست خانگی بر پایه تشخیص آنتی بادی استوار هستند. بسته به نوع کیت نمونه گیری برای انجام تست شامل موارد زیر است:
•نمونه سواب از دهان
•نمونه خون از انگشت
•آزمایش ادرار
بهترین زمان برای انجام تست خانگی ۹۰ روز پس از مواجهه احتمالی با ویروس HIV است.
تست HIV-PCR
این تست نسبت به آزمایش الایزا از هزینه بیشتر برخوردار بوده و در طی آن ژن ویروس شناسایی خواهد شد. این تست با ضریب اطمینان ۹۵ درصد وجود بیماری را تأیید می کند. با استفاده از آن& DNA ویروس در خون تشخیص داده می شود.
&
درمان
برخلاف برخی از ویروس های دیگر، بدن انسان نمی تواند به طور کامل از وجود ویروس HIV در بدن رها شود. درمان قطعی در حال حاضر وجود ندارد، اما با مراقبت های پزشکی مناسب، HIV& می تواند کنترل شود. داروهایی که برای درمانHIV& استفاده می شود، درمان ضد رتروویروسی یا ART است. این داروها میزان ویروس افراد را به تعداد کمی& کاهش می دهند و آن ها می توانند زندگی طولانی و سالم داشته باشند. قبل از معرفی ART& در اواسط دهه 1990، افراد مبتلا به اچ آی وی بعد چند سال به بیماری ایدز مبتلا می شدند. امروز، کسی که مبتلا به HIV است و قبل از اینکه بیماری پیشرفت کند درمان شود، می تواند طول عمر طبیعی داشته باشد و به میزان افراد سالم زندگی کند.
تاریخچه
دانشمندان معتقدند که HIV& در ابتدا از یک ویروس مخصوص شامپانزه ها در غرب آفریقا در دهه 1930 به وجود آمد. آن ها بر این باورند که این ویروس از ویروس نقص ایمنی نوعی شامپانزه (به نام SIV) به انسان انتقال یافته و بهHIV& جهش یافته است. زمانی که انسان، شامپانزه ها را برای گوشت شکار می کرد. طی چند دهه، ویروس به آرامی در سراسر آفریقا و بعداً به سایر نقاط جهان گسترش یافت. بااین حال، اوایل دهه 1980، زمانی که انواع نادر پنومونی، سرطان و سایر بیماری ها به پزشکان گزارش شد، جهان از HIV و ایدز مطلع شد.