سیستم هشدار زودهنگام ژنتیکی برای همه گیری های آینده

به گزارش واحد ژنتیک پایگاه اطلاع رسانی علوم آزمایشگاهی ایران، محققان بریتانیایی در حال توسعه یک فناوری پیشگامانه برای نظارت بر تغییرات ژنتیکی برای ویروس های تنفسی در سراسر جهان هستند. این سیستم قرار است برای مشخص کردن انواع بیماری های خطرناک جدید به هنگام ظهور و به عنوان یک سیستم هشدار اولیه برای همه گیری های آینده استفاده شود. این تیم که در مؤسسه Wellcome Sanger در کمبریج شایر مستقر است، قصد دارد این فناوری را ارزان، آسان برای استفاده و قابلیت افزایش مقیاس برای ارائه نظارت جهانی در مورد طیف گسترده ای از ویروس ها به کاربرد. اهداف شامل ویروس های آنفلوانزا، ویروس سنسیشیال تنفسی (RSV)، کروناویروس ها و پاتوژن های ناشناخته قبلی است. هدف نهایی این پروژه – ابتکار ویروس تنفسی و میکروبیوم – ایجاد سیستمی است که فناوری توالی یابی DNA را برای شناسایی همه گونه های ویروسی، باکتریایی و قارچی در یک نمونه جمع آوری شده از سواب بینی بیمار به کار گیرد.

این پروژه در موسسه Sanger، یک مرکز پیشرو در جهان برای تحقیقات ژنتیک و تعیین توالی DNA است. یوان هریسون از محققان این پروژه معتقد است که دانش و داده هایی که تولید شده این امکان را می دهد که - با سرعت و دقت بی سابقه ای - Sars-CoV-2، ویروس مسئول کووید-19 را ردیابی کرده و نحوه تغییر آن نظارت شود. این کمک فوق العاده ای برای کمک به مبارزه با این بیماری بود. اکنون هدف مشارکت در ایجاد یک نظارت ژنومی جهانی برای همه ویروس های تنفسی است. تصویری از تهدید همه گیری های آینده توسط کروناویروس ها ارائه شده است. سه بار در 20 سال گذشته، یک ویروس کرونا که قبلاً ناشناخته بود ظاهر شد و انسان ها را آلوده کرد: سارس در چین و کشورهای همسایه؛ مرس در خاورمیانه؛ و کووید-19 که کل سیاره را تحت تاثیر قرار داد.

با این حال، استفاده از بررسی های ژنومی در طول همه گیری کووید بود که پتانسیل قابل توجه این فناوری را آشکار کرد. در دسامبر 2020، زمانی که افزایش ناگهانی موارد کووید در جنوب شرقی انگلستان مشاهده شد، این فناوری نشان داد که این افزایش با ظهور یک نوع جدید و عفونی تر ایجاد شده است. این گونه که در ابتدا با نام سویه کنت شناخته می شد، بعداً به عنوان نوع آلفای Sars-CoV-2 تغییر نام داد. به گفته جان سیلیتو، رهبر واحد نظارت ژنومی مؤسسه سنگر اگر این نوع نظارت را در سطح جهانی نداشته باشیم، تا زمانی که در بسیاری از کره زمین پراکنده نشده باشد، یک نوع جدید خطرناک را تشخیص نخواهیم داد. برای اینکه این سیستم در سراسر جهان کار کند، باید ساده ترین، ارزان ترین، سریع ترین و قابل تعدیل ترین نوع را طراحی کرد. در حال حاضر، برای بسیاری از ویروس های تنفسی، احتمالا 1000 تا 2000 ژنوم آنها توالی یابی شده است. اطلاعاتی که آنها ارائه خواهند کرد، نه تنها در ردیابی یک بیماری جدید، بلکه در تسریع توسعه واکسن و دارو بسیار ارزشمند خواهد بود. این تیم در مؤسسه سانگر تنها گروهی از دانشمندان نیستند که در حال گسترش بررسی های ژنومی برای پوشش بسیاری از ویروس های نوظهور دیگر هستند. مراکزی در ایالات متحده و آلمان نیز روی پروژه های مشابه کار می کنند.