نقش استرس بر کمیت و کیفیت آنتی بادی

به گزارش واحد ژنتیک پایگاه اطلاع رسانی علوم آزمایشگاهی ایران، محققان دانشگاه تل آویو برای اولین بار نشان دادند که بین استرس رفتاری و اثربخشی واکسن ها ارتباط معناداری وجود دارد. آنها دریافتند که استرس حاد در موش ها 9 تا 12 روز پس از واکسیناسیون، پاسخ آنتی بادی به واکسن را در مقایسه با گروه کنترل بدون استرس 70 درصد افزایش می دهد. با این حال، این به قیمت کاهش وسعت آنتی بادی است که منجر به کاهش محافظت در برابر انواع پاتوژن می شود. این مطالعه در دانشگاه تل آویو و در دانشکده پزشکی دانشکده علوم روانشناسی و دانشکده علوم اعصاب ساگل انجام شده است.

دکتر فروند توضیح می دهد که در این مطالعه برای اولین بار ارتباط بین استرس و توانایی بدن برای ایجاد پاسخ ایمنی پس از واکسیناسیون بررسی شد. فرض غالب این است که اثربخشی یک واکسن عمدتاً با کیفیت خود تعیین می شود. با این حال، تأثیر عوامل دیگری مانند سن، ژنتیک و میکروبیوم نتایج واکسیناسیون را گزارش کرده است. این مطالعه اولین مطالعه ای بود که اثرات احتمالی استرس حاد را بررسی کرد. محققان دریافتند که این وضعیت روانی تأثیر چشمگیری دارد، نه تنها بر اثربخشی واکسن، بلکه بر نحوه عملکرد آن.

استرس حاد یک حالت روانی است که در اثر تهدید فوری (اعم از واقعی یا خیالی) ایجاد می شود که شامل ترشح آدرنالین و تحریک می شود. در این مطالعه، دکتر فروند و همکارانش موش ها را با دو واکسن مختلف واکسینه کردند، پروتئین مدل Ovalbumin و بخشی از پروتئین SARS-CoV-2 که در واکسن COVID-19 استفاده می شود. نه روز بعد، درست زمانی که ایمنی تطبیقی فعال شد و تولید آنتی بادی ها شروع شد، موش ها در معرض یک الگوی رفتاری پرکاربرد قرار گرفتند که استرس حاد را شبیه سازی می کرد. دو هفته و نیم پس از قرار گرفتن در معرض استرس، یعنی 30 روز پس از واکسیناسیون، سطح آنتی بادی در خون حیوانات واکسینه شده که استرس را تجربه کرده بودند، 70 درصد بیشتر از گروه کنترل بود. این پدیده در حیواناتی که با هر دو نوع واکسن واکسینه شده بودند مشاهده شد.

افزایش فعالیت آنتی بادی ها به دنبال استرس توسط گیرنده سلولی که آدرنالین را شناسایی می کند، گیرنده آدرنرژیک بتا 2 انجام شد. هنگامی که محققان این گیرنده را چه از نظر دارویی یا با استفاده از مهندسی ژنتیک مسدود کردند، اثرات استرس به طور کامل از بین رفت. از سوی دیگر، در کمال تعجب، وسعت پاسخ ایمنی تولید شده توسط واکسن به دنبال استرس حدود 50 درصد کاهش یافت. به طور کلی، هدف از واکسیناسیون نه تنها محافظت در برابر یک پاتوژن خاص، بلکه ایجاد یک حافظه ایمونولوژیکی طولانی مدت برای محافظت در برابر جهش های آینده آن پاتوژن است. از این نظر، به نظر می رسد واکسن ها پس از قرار گرفتن در معرض استرس بیشتر اثر خود را از دست می دهند. به گفته محققان، این در واقع یک پاسخ کلاسیک "جنگ یا گریز" است، اما این بار در سطح مولکولی نشان داده شده است. در طول استرس، سیستم ایمنی مقادیر زیادی پادتن و آنتی بادی های قوی تر تولید می کند تا به عفونت فوری رسیدگی کند، و این سرمایه گذاری انرژی بزرگ در اینجا و اکنون به قیمت حافظه ایمنی آینده تمام می شود.

در بخش دوم مطالعه، سوال این است که آیا انسان ها نیز نقص ایمنی پس از استرس مشاهده شده در موش های واکسینه شده را نشان می دهند یا خیر؟. برای این منظور، سلول های B به دست آمده از خون افرادی که مبتلا به کووید بودند را کشت دادند. سپس با استفاده از یک ماده آدرنالین مانند که گیرنده آدرنرژیک بتا2 را تحریک می کند، استرس ایجاد کردند. سلول های B سطح بسیار بالایی از این گیرنده ها را بیان می کنند، اما تاکنون نقش گیرنده ها در تولید آنتی بادی ها مشخص نشده بود. در واقع، مشخص نبود که چرا این سلول ها به توانایی پاسخ به آدرنالین نیاز دارند. محققان متوجه شدند که درست مانند موش ها. سلول های انسانی نیز یک بازی مجموع صفر بین شدت و وسعت پاسخ ایمنی را نشان می دهند. هنگامی که گیرنده آدرنالین در طول استرس فعال می شود، کل سیستم ایمنی تحریک می شود و آنتی بادی هایی تولید می کند که 100 برابر قوی تر از آنتی بادی های تولید شده در سلول هایی هستند که تحت استرس قرار نگرفته اند. اما در اینجا نیز پاسخ محدودتر بود. تنوع آنتی بادی ها بسته به فردی که سلول ها از او گرفته شده، 20 تا 100 درصد کاهش می یابد.

در نهایت نتیجه حاصل از مطالعه بدین ترتیب است که انسان ها تمایل دارند به استرس روانی فکر کنند، اما بیماری جسمی نیز نوعی استرس ایجاد می کند. وقتی بدن با ویروس یا باکتری مواجه می شود، استرس را تجربه می کند و به سیستم ایمنی سیگنال می دهد که اولویت اصلی خلاص شدن از شر عامل بیماری زا است. انرژی در حافظه بلندمدت ایمونولوژیک اولویت دوم است، بنابراین استرس 9 تا 12 روز پس از واکسیناسیون، زمانی که سلول های B در حال تولید آنتی بادی های میل ترکیبی بالا هستند، ایمنی کوتاه مدت را تقویت می کند و به حافظه بلند مدت آسیب می رساند.