نقش جفت در خطرات ژنتیکی
به گزارش واحد ژنتیک پایگاه اطلاع رسانی علوم آزمایشگاهی ایران، بر اساس مطالعه جدیدی که توسط موسسه توسعه مغز لیبر انجام شده است، به نظر می رسد بیش از 100 ژن مرتبط با خطر اسکیزوفرنی به دلیل نقش آنها در جفت، باعث بیماری می شوند. دانشمندان به طور کلی بیش از یک قرن تصور می کردند که ژن های خطر اسکیزوفرنی عمدتاً، مربوط به مغز است. اما آخرین تحقیق که به تازگی منتشر شده است، نشان می دهد که جفت نقش بسیار مهم تری در ایجاد بیماری نسبت به آنچه قبلاً شناخته شده بود بازی می کند.
دانیل واینبرگر، M.D.، نویسنده ارشد مقاله معتقد است که راز ژنتیک اسکیزوفرنی از دیده ها پنهان شده است، جفت، اندام حیاتی در حمایت از رشد قبل از تولد، مسیر رشد خطر را آغاز می کند. دیدگاه مشترک در مورد علل اسکیزوفرنی این است که عوامل خطر ژنتیکی و محیطی به طور مستقیم و فقط در مغز نقش دارند، اما این نتایج اخیر نشان می دهد که سلامت جفت نیز حیاتی است. محققان دریافتند که ژن های اسکیزوفرنی بر عملکرد حیاتی جفت برای حس کردن مواد مغذی در جریان خون مادر، از جمله اکسیژن، و تبادل مواد مغذی بر اساس یافته های آن تأثیر می گذارند. ژن های خطر اسکیزوفرنی در سلول های جفت که هسته این تبادل مواد مغذی مادر و جنین به نام تروفوبلاست را تشکیل می دهند، کمتر بیان می شوند و بر نقش جفت در پرورش جنین در حال رشد تأثیر منفی می گذارند. این مقاله همچنین چندین ژن را در جفت شناسایی می کند که عوامل ایجاد کننده دیابت، اختلال دوقطبی، افسردگی، اوتیسم و اختلال بیش فعالی کمبود توجه یا ADHD هستند. با این حال، دانشمندان ارتباط ژنتیکی بسیار بیشتری با ژن های اسکیزوفرنی نسبت به هر یک از این اختلالات دیگر پیدا کردند. محققان همچنین کشف کردند که ژن های خطر اسکیزوفرنی که در جفت یافت می شوند ممکن است تأثیر نسبتاً بیشتری بر وراثت پذیری، احتمال بیماری های ارثی از اجداد، نسبت به ژن های خطرساز موجود در مغز داشته باشند. به گفته محققان این مقاله، هدف قرار دادن بیولوژی جفت یک رویکرد بالقوه جدید برای پیشگیری است که جام مقدس سلامت عمومی است. دانشمندان می توانند تغییرات ژن های خطر جفت را ده ها سال قبل از شروع احتمالی یک اختلال، احتمالاً حتی در جریان خون مادر در دوران بارداری، تشخیص دهند. اگر پزشکان می دانستند کدام کودکان بیشتر در معرض خطر اختلالات رشدی هستند، می توانستند مداخلات اولیه را برای حفظ سلامت آنها انجام دهند.
دانشمندان همچنین تفاوت های جالبی بر اساس جنسیت در ژن های خطر جفت پیدا کردند. ژن های مختلف با خطر اسکیزوفرنی بر اساس اینکه جفت از یک کودک پسر یا دختر آمده است، متفاوت بودند. در بارداری با کودکان پسر، به نظر می رسد فرآیندهای التهابی در جفت نقش اصلی را ایفا می کنند. تحقیقات قبلی نشان داده است که مردان نسبت به زنان در برابر استرس دوران بارداری آسیب پذیرتر هستند. به طور کلی، اختلالات رشدی مانند اسکیزوفرنی بیشتر در مردان و پسران رخ می دهد. محققان همچنین نتایج مربوط به بارداری کووید 19 را کشف کردند. دانشمندان نمونه کوچکی از جفت را از مادرانی که در دوران بارداری مبتلا به کووید 19 بودند مورد مطالعه قرار دادند و دریافتند که ژن های اسکیزوفرنی برای خطر جفت به طور چشمگیری در این جفت ها فعال شده است. این یافته نشان می دهد که عفونت کووید 19 در دوران بارداری ممکن است یک عامل خطر برای اسکیزوفرنی باشد. محققان امیدوارند مطالعه مداوم آنها در مورد ژن های جفت روزی به ابزارهای درمانی و تشخیصی جدیدی منجر شود که شاید تحولی در زمینه پزشکی دوران بارداری ایجاد کند.