واکسن سرطان مغز برای افزایش بقای بیماران

به گزارش روابط عمومی پایگاه اطلاع رسانی علوم آزمایشگاهی ایران، محققان بیمارستان "کینز کالج لندن" در مطالعه اخیرشان به رهبری پروفسور "کیومرث اشکان" از تولید واکسن سرطان مغزی که سبب افزایش بقای بیماران می شود، خبر داده اند.
نتایج یک مطالعه که به تازگی در مجله "Journal of American Medical Association Oncology" منتشر شده است، نشان داده در کارآزمایی بالینی فاز ۳ یک واکسن به نام "DCVax-®L" که در بیمارستان کینز کالج لندن و سایر مراکز درمانی در سراسر جهان استفاده شده است، از سلول های ایمنی بیماران برای مورد هدف قرار دادن سرطان مغز استفاده می کند و می ت واند بقای بیماران را برای چندین ماه یا در برخی موارد، سالها افزایش دهد.
این اولین بار در ۱۷ سال اخیر است که چنین نتایج قابل توجهی در کارآزمایی بالینی فاز ۳ برای یک درمان سیستمیک در گلیوبلاستوما به دست می آید و اولین بار در ۲۷ سال است که نشان داده شده است که این درمان بقا را در بیماران مبتلا به گلیوبلاستومای عودکننده افزایش می دهد.
این واکسن برای هر بیمار به صورت جداگانه با جداسازی سلول های ایمنی خاص آن فرد به نام سلول های دندریتیک یا یاخته های دارینه ای (Dendritic cells) از خون آنها تزریق می شود. سپس این سلول ها با نشانگرهای زیستی حاصل از نمونه ای از تومور بیمار آماده می شوند. هنگامی که واکسن حاوی این سلول ها دوباره به بیمار تزریق می شود، آن اطلاعات را به اشتراک می گذارد تا کل سیستم ایمنی بدن، آن هدف را شناسایی کرده و به آن حمله کند.
این واکسن به مدت هشت سال بر روی بیش از ۳۰۰ بیمار از بریتانیا، ایالات متحده آمریکا، کانادا و آلمان که همه آنها مبتلا به گلیوبلاستوما (تهاجمی ترین شکل تومور مغزی در بزرگسالان) بودند آزمایش شد. بیماران مبتلا به گلیوبلاستوما که تحت درمان با واکسن قرار گرفتند، به طور متوسط ۱۹.۳ ماه پس از آزمایش زنده ماندند که این زمان در گروه کنترل ۱۶.۵ ماه بود. بیماران مبتلا به گلیوبلاستوما عود کننده نیز که با واکسن درمان شدند به طور متوسط ۱۳.۲ ماه زنده ماندند، در حالی که این مقدار برای گروه کنترل ۷.۸ ماه بود.
۱۳ درصد از بیماران تحت درمان با واکسن حداقل ۵ سال پس از تشخیص زنده ماندند. بیماران دارای ژن متیل دار MGMT که تحت درمان با واکسن قرار گرفتند به طور متوسط ۳۰.۲ ماه بعد آزمایش زنده ماندند که این مقدار در گروه کنترل ۲۱.۳ ماه بود.
برخلاف شیمی درمانی و رادیوتراپی، اکثریت بیماران هیچ عارضه جانبی از تزریق این واکسن ایمونوتراپی را گزارش نکردند. تنها پنج نفر از ۳۳۱ بیمار شرکت کننده برخی عوارض جانبی را گزارش کردند که ممکن است آن نیز به درمان آنها مرتبط بوده باشد.
پروفسور اشکان، جراح مغز و اعصاب در بیمارستان کینز کالج لندن و محقق ارشد این کارآزمایی بالینی گفت: ایمونوتراپی یک رویکرد بسیار امیدوار کننده برای درمان سرطان است و نتایج نهایی این آزمایش فاز ۳، راه تازه ای را درجهت امید به بیمارانی که با گلیوبلاستوما مبارزه می کنند ارائه می دهد. نشان داده شد که این واکسن طول عمر را افزایش می دهد و جالب است که این وکسن در بیمارانی که به طور سنتی پیش آگهی ضعیف تری دارند به عنوان مثال، در گروه های بیماران مسن تر و همچنین در بیمارانی که جراحی رادیکال به دلایل فنی یا دلایل دیگر امکان پذیر نبود، مزایای واضحی دارد.
پروفسور اشکان خاطرنشان کرد: استفاده از همین فناوری برای توسعه درمان برای سایر اشکال تومورهای مغزی گام بعدی خواهد بود. این شکل از ایمونوتراپی از سیستم ایمنی بدن خود بیمار برای مبارزه با سرطان استفاده می کند. این واکسن با کمک به سیستم ایمنی بدن در شناسایی و حمله به سلول های سرطانی عمل می کند.
همه شرکت کنندگان در کارآزمایی تحت درمان استاندارد جراحی گلیوبلاستوما و سپس رادیوتراپی و شیمی درمانی قرار گرفتند. سپس به دو سوم (۲۳۲ بیمار) به طور منظم DCVax-L همراه با شیمی درمانی (تموزولاماید) تزریق شد. به یک سوم باقیمانده یک دارونما (یک جایگزین غیرقابل تشخیص و بی ضرر برای واکسن) همراه با تموزولاماید داده شد. تموزولاماید (Temozolomide) که با نام های "تِمودار"، "تِمودال"، "تِمکَد" و "TMZ" هم شناخته می شود، یک داروی شیمی درمانی خوراکی است.
نه بیماران و نه پزشکان درگیر نمی دانستند به کدام شرکت کنندگان واکسن و کدام دارونما داده می شود. با این حال، به هر بیماری که تومورش در طول کارآزمایی عود کرده بود، به طور خودکار DCVax-L تزریق شد. این اجازه داد که DCVax-L در موارد گلیوبلاستوما عودکننده نیز مورد بررسی قرار گیرد.
یکی از بیماران این بیمارستان نایجل فرنچ، ۵۳ ساله، اهل ویتستبل در کنت است که در سال ۲۰۱۵ پس از تحمل یک تشنج شبانه، به گلیوبلاستوما مبتلا شد. پس از مراجعه به بیمارستان کینگز برای جراحی، به او پیشنهاد شد که در آزمایش این واکسن ثبت نام کند، که او با آن موافقت کرد. هفت سال از آن ماجرا می گذرد و او هنوز در دوره بهبودی است و از اینکه فرصت آزمایش واکسن را داشته است، سپاسگزار است.
نایجل گفت: از تیم پزشکان بیمارستان کینگز که این راه نجات را به من پیشنهاد داد بسیار سپاسگزارم. اگرچه نمی توانم مطمئن باشم که واکسن دریافت کرده ام یا دارونما، معتقدم درمانی که دریافت کردم در کنار نگرش مثبت، زندگی من را نجات داد.